چکيده مقاله:جهان بینی فیلسوف یا متعالی است یا غیر متعالی. جهان بینی متعالی در روش بر بحث و ذوق استوار است و در غایت، علم افضل به معلوم افضل و در محتوا، متضمن مسائل مربوط به ذات و صفات و افعال باری تعالی است. جهان بینی متعالی به ایدئولوژی متعالی منتهی می شود. ارکان این جهان بینی، خداشناسی، صراط شناسی( علم النفس) و معاد شناسی و نتایج آن، رهبر شناسی، رهزن شناسی، و اخلاق ( به معنای اعم) است. تعالی سیاست در همین مقوله نمود می یابد. حال این پرسش مطرح می شود که سیاست متعالی چگونه سیاستی است؟ آیا فراتر از شریعت است یا همتای شریعت و یا اینکه اصلا خود شریعت یا فروتر و تابع محض آن است؟ حکمت متعالیۀ صدرایی، سیاست را در طول شریعت، فراتر از آن، یا در عرض آن  و یا عین آن نمی شناسد، بلکه فروتر و تابع آن دانسته و آن را همچون عبد در برابر مولا قرار می دهد؛ از این رو، سیاستمدار و حاکم باید در درجۀ اول، معصوم و در درجۀ دوم، فقیه جامع الشرایط باشد.

کليد واژه ها: شریعت، سیاست، تعالی، عینیت، تبعیت، تفکیک، فقیه، حکمت متعالیه

منبع: مجلۀ حکومت اسلامی، سال 14، شمارۀ 1، بهار 1388، ص 20 ـ 18